The pottery from the Middle Neolithic trench at the settlement of Koutroulou Magoula Fthiotis

Today, GIAP (ICAC) researcher Merkouris Georgiadis presents at the AETHSE conference (Archaeological Work at Thessaly and Central Greece) at Volos, from 3rd -5th  June 2022.

“The pottery from the Middle Neolithic trench at the settlement of Koutroulou Magoula Fthiotis”
By S. Katsarou, M. Georgiadis, N. Kyparissi-Apostolika, G. Hamilakis, and A. Politipoulos.

The paper is about the pottery recovered at a Middle Neolithic man made trench found a 100m away from the centre of the settlement, in a mound. This has been the first detailed analysis of sherds recovered in a trench in Neolithic Greece, where the total material was assessed quantitatively and qualitatively. An important aspect in our measurements was the degree of breakage and wear they had until their deposit. A variety of criteria were employed to demonstrate the degree of their wear and the various phases of the deposits.   

Original title and abstract:

“Η κεραμική από την τάφρο της Μέσης Νεολιθικής  στον οικισμό της Κουτρουλού Μαγούλας Φθιώτιδας”
Στέλλα Κατσαρού, Μερκούρης Γεωργιάδης,  Νίνα Κυπαρίσση-Αποστολίκα, Γιάννης Χαμηλάκης και Άρης Πολιτόπουλος

Τις τελευταίες δεκαετίες έχει γίνει αντιληπτό ότι οι περιμετρικοί τάφροι αποτελούσαν τμήματα των Νεολιθικών οικισμών στη Θεσσαλία και την κεντρική Μακεδονία. Ωστόσο, σε ελάχιστες περιπτώσεις τα κεραμικά σύνολα από τις τάφρους αυτές έχουν δημοσιευθεί και κατανοηθεί. Στον οικισμό της ΜΝ στην Κουτρουλού Μαγούλα, η γεωφυσική διασκόπηση κατέδειξε την ύπαρξη μιας τέτοιας τάφρου, τουλάχιστον στη μία πλευρά του οικισμού. Τμήμα της τάφρου ανασκάφηκε στη συνέχεια στο πλαίσιο του ερευνητικού προγράμματος, αναδεικνύοντας το σχήμα και τον τρόπο κατασκευής της καθώς και την ακολουθία των αποθέσεων που γέμισαν την κατασκευή κατά την περίοδο της χρήσης της και των επιχώσεων που επακολούθησαν μετά το τέλος της. 

Η τάφρος περιείχε σημαντική ποσότητα κεραμικής, που επέτρεψε διαπιστώσεις ποιοτικών και ποσοτικών χαρακτηριστικών. Παρατηρήθηκε συχνότητα συγκεκριμένων τύπων αγγείων και κεραμικών κατηγοριών και διαφοροποίηση των μορφών διάβρωσης των θραυσμάτων μεταξύ των διαδοχικών αποθέσεων. Συγκεκριμένα, δημιουργήθηκε μία νέα μέθοδος για την καταμέτρηση του βαθμού/είδους φθοράς που υπέστησαν τα όστρακα, η οποία προσφέρει εικόνα για τον τρόπο πλήρωσης του χαντακιού σε διαφορετικές χρονικές φάσεις απόθεσης καθώς και για τις συνθήκες που επικρατούσαν στην τάφρο κατά τις φάσεις αυτές. Από την ανάλυση των δεδομένων που συγκεντρώθηκαν, προκύπτουν ενδείξεις για μεταβολές στον χαρακτήρα της τάφρου κατά τη Μέση Νεολιθική και μετά από αυτή και για αλλαγές στις ανθρώπινες δραστηριότητες που την επηρεάζουν: ανοιχτός και λειτουργικός χώρος απόρριψης στις αρχικές φάσεις, χωρίς να αποκλείεται και κάποια περιορισμένη επιτόπια δραστηριότητα, συνήθως σε ξηρό περιβάλλον, συνδέεται με ευκαιριακή δυναμική παρουσία νερού σε επόμενη φάση, ενώ μέσα στη Νεολιθική και ενώ ακόμα θα υφίστατο ως δομή, μετατρέπεται σταδιακά σε περιοχή εγκατάλειψης και δευτερογενούς επίχωσης.


This project has received funding from the European Union’s Horizon 2020 research and innovation programme under the Marie Skłodowska-Curie grant agreement No 839650 (TransMed; H2020-MSCA-IF-2018).

Tags: ,